RAID Disk Yapısı Nedir? RAID Disk Çeşitleri Nelerdir?

Raid Disk Yapısı Nedir?

Disk yapılarını SSD, SAS ve SATA olarak ele alabiliriz. Her disk yapısının kendine göre donanım özellikleri var. Hangi yapı daha hızlı, daha performanslı derseniz şu an için SSD disk teknolojisi örnek gösterilebilir. Günümüzde işlenen data miktarı gittikçe artmaktadır. Kurumsal anlamda bu verileri saklamak ve veri kaybının önüne geçmek için RAID olarak adlandırılan daha çeşitli disk yapıları oluşturulmaktadır. Bu nedenle RAID teknolojileri tüm kurumsal çözümlerde tercih sebebi olmaktadır. Uyguladığımız RAID sistemine göre daha fazla hız elde etmek yada daha fazla güvenlik veya biraz daha maliyeti göz önüne alarak hem hız hem güvenlik elde edebiliriz. Bu blog yazısında kurumsal anlamda en çok kullanılan RAID yapısı çeşitlerinin neler olduğunu ve teknik özelliklerini açıklamaya çalışacağım.

RAID Disk Çeşitleri Nelerdir?

RAID 0 (Striping):

RAID 0 Disk yapısı; RAID kontrolcüsüne en az iki disk bağlayarak oluşturulur. #RAID 0 sistemin veri yazma/okuma performansı ciddi bir şekilde artarak yüksek performans sağlanmaktadır. Yazacağımız veri kaç tane disk bağlıysa o kadar diske paylaştırılıp yazdırılmaktadır. RAID 0 siteminde kazancımı yüksek hız olmasına karşın hata toleransı yoktur. Yani diskler den biri bozulduğunda veriye ulaşılmaz, buda veri kaybına neden olur. Sonuçta yedeklerinizi alıp sadece yüksek kapasiteli hız isteyenlere uygun bir sistemdir.
Yapının Çalışma Mantığı Görseli;

RAID 1 (Mirroring):

RAID 1 Disk yapısı; 2 veya daha fazla diskiniz var ve bu disklerin birisindeki bilgiler, diğerine eş zamanlı olarak kayıt edilir. Bu şekilde yapılan sistemde Veri güvenliği amaç edinmiştir, yani disklerimizden biri bozulsa dahi bir kopyası diğer diskte olduğu için veri kaybı yaşamayız ve sitemimiz diğer disk üzerinden çalışmaya devam edecektir. Dezavantajı diskler birbirlerine kopyalama yaptığı için performansında diğer yapılara göre yavaş oluyor. Performansın pek önemli olmadığı ve güvenliğin ön planda olduğu en uygun RAID sitemidir. Zaten bu sistemde tek amaç veri güvenliğidir.
Yapının Çalışma Mantığı Görseli;

RAID 5:

RAID 5 Disk Yapısı; En çok kullanılan RAID yapısıdır. En az 3 diske ihtiyaç duyuluyor. Veri yazdırırken, ilk 2 diske veriler yazılıyor, üçüncü diske parite bilgileri kayıt ediliyor. İkinci veri kayıt edilmiş ise, başka bir diske parite bilgilerini kayıt ediyor. Diğerinde ise başka bir diske. İşte bu dizideki harddisklerden birisi arızalanma yaparsa, en son parite bilgilerinin kayıt edildiği diskten parite bilgileri okunarak, kayıp veriler tekrar inşa ediliyor. RAID 5 sisteminin, veri güvenliğinin çok önemli olduğu konumlarda ve hata düzeltmenin olabildiğince iyi olması gereken yerlerde çok sık kullanıldığını anlaşılır.
Yapının Çalışma Mantığı Görseli;

RAID 10:

RAID 10 Disk yapısı; en az 4 disk ile yapılır ve çiftli olarak artan oranlarda kurulabilir. Yukarıda özelliklerini açıkladığımız RAID 0 ve RAID 1 birleşmesi ile yapılan bir RAID disk modelidir. Maliyetli bir yapıdır. Zaten RAID 10 ve yukarısında ki yapıların ortak özelliği daha fazla disk ve daha fazla performans ve güvenlik oluşturmasıdır. RAID 10’da bu yapı 4 kat okuma 2 kat yazma hızı sağlamaktadır. Disklerden ikisi RAID 0 mantığı ile tasarlanırken, ortaya çıkan mekanizmanın da ayna kopyasının da 2 diske yani RAID 1 mantığı olarak yazmasıdır.
Yapının Çalışma Mantığı Görseli;

Bu yapıların üzerine Disk havuzunu genişleterek yapılan diğer RAID disk yapılarıdır vardır. Daha büyük veriler için kullanılmaktadır.

Diğer RAID Çeşitleri:

• RAID 2: En az 14 disk ile yapılır. 10 disk aktif olarak çalışırken 4 disk diğer disk hatalarına karşı disk düzeltme olarak kullanılır.
• RAID 6: En az 4 diskle yapılır. 2 disk tolerans için kullanılırken diğer 2 si hata düzeltme olarak ayarlanır.
• RAID 50: En az 6 disk ile yapılmaktadır. Diklerden 2 si hata düzeltmeye ayrılırken diğer 2 si disk toleransına ayrılır.
• RAID 60: En az 6 disk ile yapılmaktadır. RAID 6 modelinin RAID 0 altında birleşmesiyle oluşur. Maliyet bakımından da RAID sistemleri arasında en pahalısıdır.

Bu teknoloji mimarisi oluşturulurken geçen bazı teknolojik terimler vardır. Bunlar, Hot Spare, Hot Swap, Duplexıng olarak geçmektedir. Bunların ne anlama geldiklerine bakalım.

• Hot Spare: RAID grubunun içinde bulunan ancak boşta yedek olarak bekleyen diske denir. Arızalanan disk yerine Hot Spare olarak ayrılmış disk geçer ve veriler bu diske yazılmaya başlar.
• Hot Swap:  RAID grubunun içinde disklerden birisi arızalandığında, çalışan sistemi kapatmadan, bozulan diski çıkartıp yeni diski taktığımızda yapılan sistemdir.
• Duplexıng: İki RAID kartının yedekli çalışması işlemidir. RAID kartlardan birisi bozulursa yedekli olacağından dolayı sistem kesintiye uğramadan devam edecektir.

Orta segmentli bir kurumsal yer için RAID 5 yapısı yeterli olacaktır. Tabi en iyi kararı, çözümü sizler kendi yapınızı düşünerek oluşturmanız gerekmektedir. RAID hesaplamaların daha kolay yapılması için  RAID Calculator kullanabilirsiniz. RAID yapıları hesaplamaları için  http://www.raid-calculator.com web sitesi üzerinden kaç adet disk düşündüğünüzü ve hangi RAID yapıyı düşündüğünüzü online olarak hesaplayabilirsiniz. Güvenlik ve performans için en çok kullanılan RAID çeşitlerinin ne olduğunu açıklamaya çalıştım. Konuyla ilgili sorularınız veya eklemek istediğiniz bir şeyler varsa yorum kısmında paylaşabilirsiniz.

Teknoloji kategorisinde yer alan, SSD disklerin sağladığı özellikleri içerikli blog yazımıza bakabilirsiniz.